Οι εφιάλτες και ο νυχτερινός τρόμος στην παιδική ηλικία

Οι εφιάλτες και ο νυχτερινός τρόμος, πότε πρέπει να ανησυχήσετε.

Μήπως το παιδί σας φοβάται να κοιμηθεί;
Αργά το βράδυ ακούτε το παιδί σας να ουρλιάζει έντρομο στο δωμάτιό του. Πηγαίνετε να δείτε τι συμβαίνει και το βρίσκετε καθισμένο στο κρεβάτι να σας κοιτά με μάτια ορθάνοιχτα πανικόβλητο, αλλά να μην καταλαβαίνει τίποτα από ό,τι του λέτε, σαν να κοιμάται όρθιο... Μην πανικοβάλλεστε· πρόκειται για ένα επεισόδιο νυχτερινού τρόμου, μιας κατάστασης αρκετά συνηθισμένης στα παιδιά, η οποία δεν είναι επικίνδυνη, παρ´ ότι τρομάζει εξίσου το γονιό και τον ανησυχεί ιδιαίτερα.
Τι είναι ο νυχτερινός τρόμος;
Ορισμένα παιδιά, συνήθως ηλικίας 3-5 ετών, εμφανίζουν ένα διαφορετικό τύπο "τρομακτικού" ονείρου, το οποίο ονομάζεται "νυχτερινός τρόμος". Ο νυχτερινός τρόμος αποτελεί μια διαταραχή του ύπνου και παρατηρείται κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου (συνήθως μεταξύ της πρώτης και της τρίτης πρωινής ώρας). Το παιδί με νυχτερινό τρόμο συνήθως θα ξυπνήσει στριγκλίζοντας πανικόβλητο. Ο πανικός μπορεί να διαρκέσει από 5 έως 20 λεπτά. Μπορεί να είναι ιδρωμένο, να αναπνέει γρήγορα και να έχει ταχυκαρδία (γρήγορο σφυγμό). Οι κόρες των ματιών του (η κεντρική μαύρη κηλίδα) ενδεχομένως θα είναι μεγαλύτερες από το συνηθισμένο, δηλαδή διεσταλμένες. Αυτήν τη στιγμή το παιδί μπορεί να κοιμάται ακόμη, παρ´ όλο που τα μάτια του είναι ανοιχτά. Πιθανότατα θα βρίσκεται σε σύγχυση και δεν θα είναι σε θέση να σας απαντήσει όταν το ρωτάτε τι του συμβαίνει. Τέλος, πιθανώς θα δυσκολευτείτε να το ξυπνήσετε και όταν τελικά τα καταφέρετε συνήθως δεν θυμάται καθόλου το συμβάν.
Ο νυχτερινός τρόμος και οι εφιάλτες δεν είναι το ίδιο.
Ο νυχτερινός τρόμος διαφέρει από τον εφιάλτη όσον αφορά στη φάση του ύπνου κατά την οποία εμφανίζεται και στη δυνατότητα του παιδιού να έχει επαφή με το περιβάλλον του. Οι εφιάλτες είναι μόνο τρομακτικά όνειρα. Το ένα στα τέσσερα παιδιά έχει εφιάλτες περισσότερες από μία φορές την εβδομάδα. Οι περισσότεροι παρατηρούνται συνήθως στις 4-6 τα ξημερώματα. Το πιθανότερο είναι ότι το παιδί θα ξυπνήσει και θα ζητήσει τη βοήθεια και την παρηγοριά σας. Συνήθως, μπορεί να σας μιλήσει για το άσχημο όνειρο και για ότι ακριβώς του συνέβη.
Πότε θα πρέπει να ανησυχήσετε:
Οι εφιάλτες και ο νυχτερινός τρόμος των παιδιών συνήθως δεν οφείλονται σε διανοητικά ή οργανικά προβλήματα. Προσοχή χρειάζεται μόνο για την αποφυγή πιθανών ατυχημάτων. Συχνά εμφανίζονται έπειτα από ένα στρεσογόνο γεγονός, είτε ψυχολογικής είτε οργανικής φύσης.
Τους πρώτους έξι μήνες από το συμβάν το παιδί μπορεί να έχει εφιάλτες, μέχρι να συνηθίσει αυτό που το έχει ανησυχήσει ή στεναχωρήσει. Εάν οι εφιάλτες επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι δυνατόν να επηρεάσουν τις δραστηριότητές του κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ο νυχτερινός τρόμος και η υπνοβασία που μπορεί να τον συνοδεύει, καθιστούν αναγκαία την προφύλαξη του παιδιού σας, προκειμένου να αποφευχθούν πιθανά ατυχήματα. Βεβαιωθείτε ότι το σπίτι σας είναι ασφαλές για το παιδί (τοποθετήστε ειδικές διαχωριστικές πόρτες στις σκάλες και μη χρησιμοποιείτε ψηλά κρεβάτια γι´ αυτά τα παιδιά).
Για τα περισσότερα περιστατικά δεν απαιτείται περαιτέρω έλεγχος. Εάν όμως τα επεισόδια είναι πολύ σοβαρά ή παρατεταμένης διάρκειας, πιθανότατα να χρειάζεται παρέμβαση ψυχολόγου.

Στεργιοπούλου Ελευθερία.
Ψυχολόγος για παιδιά, εφήβους, οικογένεια.
τηλ: 2831020966
http://www.eleftheriastergiopoulou.gr